De gemeente Arnhem ontvangt steeds meer BIM modellen van de verschillende contractanten. Van zowel de verschillende projecten, verbouwingen als ook renovaties. Ook vanuit de beheer- en onderhoudsvraagstukken werd het wenselijk om de modellen consistent qua data model te ontvangen. Zeker gezien de visie die er binnen de gemeente is om de modellen te kunnen inzetten in vervolg processen. Op basis van deze punten ontstond binnen de afdeling Vastgoedmanagement van de Gemeente Arnhem de vraag op welke wijze informatiebeheer zou kunnen bijdragen aan een efficiënter en effectiever beheer van het vastgoed? Naar aanleiding van deze vraag zijn we gaan kijken naar de data behoefte van afdeling Vastgoedmanagement om tot een BIM model te komen dat bruikbaar is voor de afdeling en de verschillende partijen/leveranciers binnen van de gemeente Arnhem.
In een gezamenlijk traject was het doel het samenstellen van BIM Requirements welke de verdere ontwikkeling van BIM en structurering van data bij de gemeente Arnhem verder ondersteunt. De focus in dit project lag puur op de advisering rondom BIM. Specifiek voor de onderdelen waar de afdeling Vastgoedmanagement verantwoordelijk voor is. De BIM Requirements gemeente Arnhem v1.0 dienen er toe te leiden dat een toekomstig (te ontvangen) BIM model op een consistente manier is ingericht en bovenal dat deze gemeente breed zou kunnen worden ingezet. Beschikbaarheid van actuele informatie ter ondersteuning van het beheer van vastgoed van de afdeling Vastgoedmanagement van de gemeente Arnhem was in deze het uitgangspunt.
Waarom BIM Requirements? BIM is niet meer weg te denken in de (her)ontwikkeling en beheer van gebouwen. Door de nieuwe ontwikkelingen is er met 3D modellen steeds meer mogelijk. Gebouwen worden daarnaast steeds meer data-gestuurd. Het belang van goede data over je gebouw wordt daarom essentieel. Het gevolg van BIM is dat er steeds meer data door een model gefaciliteerd kan worden. Om deze ontwikkeling goed vorm te geven wordt een protocol en/of een informatie levering specificatie (ILS) sterk aangeraden. Dit gebeurt afhankelijk van het project door opdrachtnemers onderling maar ook al door enkele opdrachtgevers. Een BIM protocol gaat in op ‘hoe’ er binnen een project met BIM gewerkt wordt en wanneer informatie wordt opgeleverd. Een ILS beschrijft 'welke' data in 'welke' vorm wordt aangeleverd.
Een opdrachtgever wil het model op een correcte manier toepassen in het beheer of het vervolg van de gehele levenscyclus van een gebouw. Daarvoor kun je een set afspraken vastleggen en meegeven aan de opdracht nemende partijen. Deze afspraken en voorwaarden die aan een BIM en BIM proces worden gekoppeld noemen we de BIM Requirements.
De basis voor de BIM Requirements werd mede bepaald door drie pilot objecten van de gemeente Arnhem. Dit heeft geresulteerd in een goed en consistent ingericht BIM model die de BIM eisen goed vertaalt. Om tot een goede set afspraken te komen is er met diverse stakeholders afstemming geweest om de volgende onderwerpen naast de basis afspraken een plek te geven in de ILS:
Vanuit de gemeente Arnhem was het wenselijk om na afronding van de pilots inzichtelijk te hebben wat er uitgevraagd moet worden (BIM-Requirements + ILS) om aan de informatiebehoefte van de afdeling Vastgoedmanagement te voldoen. Tevens kan op basis van deze pilot een inschatting gemaakt worden hoeveel tijd en middelen er nodig zijn om van bestaande objecten een BIM model te vervaardigen. Dit geldt zowel voor de inzet van eigen medewerkers als de inzet van externe partijen.
Eveneens als het gaat over het aanleveren van bronmateriaal (tekeningen, materialisatie, foto's, contracten, etc.) maar ook de communicatie hierover. Dit inzicht is van belang voor toekomstige werkzaamheden bij een gelijkwaardige uitvraag waarin de vraag gesteld zou kunnen worden om vanuit een bestaand object een BIM model te vervaardigen.
Gekozen is om een drietal pilot objecten op verschillende manieren tot stand te laten komen waarvan één object met weinig-, één met voldoende en één met veel brongegevens te modelleren. Op basis van dit uitgangspunt kon niet alleen de hoeveelheid inspanning per object inzichtelijk worden gemaakt maar ook inzicht worden verkregen in wat dit ongeveer kostentechnisch zou kunnen betekenen voor een type object.
Er zijn modellen gemaakt van drie typen objecten; een sportcentrum (4.478m2 BVO), een multifunctioneel centrum (6.131m2 BVO) en een monumentale portierswoning (277m2 BVO). Doordat in deze opdracht het doel van de BIM Requirements is om BIM modellen in het beheer te kunnen toepassen is er eveneens gekozen om de drie objecten op verschillende manieren te modelleren. Het verschil zit hem in de toegevoegde data per element, welke elementen wel en niet gemodelleerd worden en het detailniveau van de te modelleren elementen. De conclusies van deze verschillende interpretaties zijn dan ook de basis geweest voor de totstandkoming van de BIM Requirements gemeente Arnhem v1.0.
Door deze opdracht heeft de gemeente Arnhem een beter beeld gekregen van de benodigde inzet van mensen en middelen om (data van) bestaande gebouwen vast te leggen in een BIM model. Daarnaast is duidelijk geworden welk detailniveau wenselijk is om aan de informatiebehoefte van de afdeling Vastgoedmanagement te voldoen, welke zijn vastgelegd in de BIM-Requirements en ILS. Deze kunnen als leidraad worden gebruikt voor toekomstige projecten en het modelleren van bestaande gebouwen. Hiermee is geborgd dat de gemeente Arnhem over consistente data beschikt die bijdraagt aan efficiënter beheer en onderhoud van haar maatschappelijk vastgoed. Een prettige samenwerking met een mooi resultaat. Wederom een tevreden klant!
Martin Schellevis - Contractmanager Gemeente Arnhem